Verspreiding en resultaten
In ontwikkeling.
Bovenstaande kaart toont welke locaties tot nu toe werden vastgelegd om door onze burgerwetenschappers gecontroleerd te worden op de aanwezigheid van invasieve rivierkreeften. Je kan hier ook de observaties die tijdens het project worden doorgegeven en de historische waarnemingen bekijken (zie kaart lagen). Wil je ook meehelpen met het in kaart brengen van de verspreiding van deze uitheemse, invasieve rivierkreeften? Meld je dan hier aan.
Resultaten Craywatch 2024
Statistieken
- Maar liefst 422 personen schreven zich in voor Craywatch. Ook nu nog zijn er nieuwe aanmeldingen!
- Van maar liefst 193 deelnemers ontvingen we data van 456 locaties verspreid over Vlaanderen.
- Op deze locaties werden in totaal 1536 kreeften gevangen.
- De rode Amerikaanse rivierkreeft werd met 977 individuen het vaakst gevangen. Daarnaast werden er 221 gestreepte en 192 gevlekte Amerikaanse rivierkreeften opgevist. Ook 125 marmerkreeften en 21 geknobbelde Amerikaanse rivierkreeften werden geregistreerd.
- Sommige provincies telden meer vrijwilligers dan andere en dit weerspiegelt zich in het aantal bemonsterde locaties:
- Oost-Vlaanderen: 135
- Antwerpen: 119
- West-Vlaanderen: 94
- Limburg: 54
- Vlaams-Brabant: 54
- Zoals jullie in jullie postpakketten hebben gezien, kwam er best wat materiaal kijken bij dit burgerwetenschapsproject. Dit hadden we allemaal nodig:
- 1200 kreeftenvallen
- 3000 meter touw
- meer dan 100 kg hondenvoer als lokaas
- 2500 aaszakjes
- 1600 Craywatch labels
Bevindingen
De verzamelde data geven ons een beter beeld van de huidige verspreiding van invasieve rivierkreeften. Op deze kaart kan je zien waar er in Vlaanderen rivierkreeften werden waargenomen in 2024 tijdens Craywatch en waar er geen kreeften werden gevangen.
1. Eerste vondst geknobbelde Amerikaanse rivierkreeft in België
Voor de start van het Craywatch project waren er zes soorten uitheemse, invasieve rivierkreeften in Vlaanderen (de Californische rivierkreeft, gestreepte Amerikaanse rivierkreeft, gevlekte Amerikaanse rivierkreeft, marmerkreeft, rode Amerikaanse rivierkreeft en Turkse rivierkreeft). In augustus 2024 vond een vrijwilliger in een visvijver in Kortemark een nieuwe en zevende soort: de geknobbelde Amerikaanse rivierkreeft.
Van deze soort werd al een populatie waargenomen in het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk, in Nederland is deze soort sterk aan het uitbreiden. Voor Craywatch was deze soort nog niet bevestigd in ons land. Het INBO Craywatch-team plaatste 5 dagen lang 35 vallen in de vijver om een beter zicht te krijgen op de omvang van de populatie en controleerde ook meteen de omliggende beken en plassen op de aanwezigheid van rivierkreeften. De densiteitsmeting wees op een zeer omvangrijke populatie, wat te verwachten was op basis van de hoeveelheid overlast die vissers hier blijkbaar ondervinden. In de andere plassen en de beek hebben we geen rivierkreeften aangetroffen. Sindsdien werd nog een tweede populatie van geknobbelde Amerikaanse rivierkreeften bevestigd in Ruddervoorde.
Deze situatie toont aan hoe belangrijk burgerwetenschappers zijn voor het opsporen van invasieve soorten. Kom je in de toekomst nog een rivierkreeft tegen, meld het dan zeker op waarnemingen.be of laat het ons weten!
2. Nieuwe populaties van de marmerkreeft
Nieuwe populaties van de recent ontdekte marmerkreeft werden door Craywatch geregistreerd, onder andere in Fort 4 (Antwerpen) en de Stiemerbeekvallei (Genk). Er zijn ondertussen 10 gekende populaties. De marmerkreeft is ontstaan in de aquariumhandel en bestaat enkel uit vrouwelijke individuen. Het is een zeer zorgwekkende soort, vooral door het feit dat ze zich ongeslachtelijk voortplanten en hierdoor snel grote aantallen bereikt.
3. Westwaartse uitbreiding van de rode Amerikaanse rivierkreeft
De rode Amerikaanse rivierkreeft is zich in West-Vlaanderen steeds meer in westelijke richting aan het uitbreiden, dit blijkt uit recente waarnemingen van Craywatch. Hierdoor nadert deze nu het natuurgebied de IJzervallei. De rode Amerikaanse rivierkreeft is zich aan een zorgwekkend tempo aan het verspreiden in Vlaanderen.
4. Gestreepte Amerikaanse rivierkreeft duikt op in West-Vlaanderen
Tijdens het Craywatch onderzoek werd de gestreepte Amerikaanse rivierkreeft voor het eerst in West-Vlaanderen waargenomen. Dit benadrukt dat ook deze soort zijn regio aan het uitbreiden is in Vlaanderen.