Verspreiding en resultaten

In ontwikkeling.

Bovenstaande kaart toont welke locaties werden vastgelegd om door onze burgerwetenschappers gecontroleerd te worden op de aanwezigheid van invasieve rivierkreeften. Je kan hier ook de observaties die tijdens het project werden doorgegeven en de historische waarnemingen bekijken (zie kaart lagen).

Resultaten Craywatch 2025

Statistieken

Jullie interesse in Craywatch was veel groter dan verwacht, maar liefst 483 burgerwetenschappers hebben zich aangemeld om deel te nemen.
Dit jaar vond een ‘light’-versie van Craywatch plaats. We wilden vooral regio’s bemonsteren die in 2024 nog niet voldoende werden onderzocht. Er trokken 49 vrijwilligers op pad, die 135 locaties voor hun rekening namen.
Gedurende twee jaar verzamelden we data van maar liefst 548 verschillende bemonsterde locaties.
De teller van de verschillende soorten invasieve kreeftensoorten in Vlaanderen blijft op 7 staan: de Californische rivierkreeft, gestreepte Amerikaanse rivierkreeft, gevlekte Amerikaanse rivierkreeft, marmerkreeft, rode Amerikaanse rivierkreeft, geknobbelde Amerikaanse rivierkreeft en Turkse rivierkreeft.
In 2025 vingen jullie in totaal 417 rivierkreeften. Ook dit jaar werd de rode Amerikaanse rivierkreeft het meest gevangen, met maar liefst 261 individuen. Daarnaast werden er 122 gestreepte en 34 gevlekte Amerikaanse rivierkreeften gevangen. Er zaten dit jaar geen marmerkreeften, geknobbelde Amerikaanse rivierkreeften, Californische of Turkse rivierkreeften in jullie vallen.
Als beide Craywatch-jaren samengeteld worden staat de teller op 1906 gevangen rivierkreeften.

Bevindingen

Eind 2024 zag onze kaart met de huidige verspreiding van invasieve rivierkreeften er als volgt uit. De kaart geeft weer waar er in Vlaanderen rivierkreeften werden waargenomen tijdens Craywatch en waar er geen kreeften werden gevangen.

Een jaar later staat er een belangrijke nieuwe bevinding op de kaart.

Vorig jaar bleek al dat de rode Amerikaanse rivierkreeft steeds verder westwaarts door ons land trekt. In 2025 registreerde een vrijwilliger vondsten in de Ijzer en in het bekken van de Bergenvaart in Veurne. Hieruit blijkt dat de soort zich al verder heeft verspreid dan we eerst dachten. De populaties in de Noordrand van Brussel waren al bekend dankzij historische waarnemingen, maar werden in het kader van Craywatch dit jaar nog eens bevestigd. Ons burgerwetenschapsproject toonde ook dat het aantal waarnemingen en locaties van de soort in het noorden van Oost-Vlaanderen sterk is toegenomen.
Vorig jaar werden twee populaties van de geknobbelde Amerikaanse rivierkreeft op de kaart gezet. Het Craywatch team voerde densiteitsmetingen uit op deze locaties en kon aantonen dat het op beide plekken om zeer omvangrijke populaties gaat. We monitorden plassen en beken in de buurt van de vondsten en konden deze kreeft gelukkig nog niet op andere locaties vinden.
De gestreepte Amerikaanse rivierkreeft werd in 2013 voor het eerst in België gesignaleerd en heeft zich sindsdien gestaag doorheen het land verspreid. Tijdens Craywatch werd bevestigd dat de kreeft zich ondertussen ook in Jabbeke in West-Vlaanderen heeft gevestigd.
De gevlekte Amerikaanse rivierkreeft komt in heel Vlaanderen voor. De verspreiding van de soort was voor Craywatch al redelijk duidelijk en werd tijdens het project nogmaals bevestigd.
In de loop van het Craywatch-project steeg het aantal gekende locaties van de marmerkreeft van 6 naar 10. Die liggen vooral geconcentreerd in de provincie Antwerpen, maar een vrijwilliger stootte ook op individuen in de Stiemerbeekvallei in Genk. Deze soort is oorspronkelijk ontstaan in de aquarimumhandel en heeft geen natuurlijk verspreidingsgebied. Dat er nieuwe populaties blijven opduiken in verstedelijkt gebied bevestigt de theorie dat het hier vermoedelijk om vrijgelaten aquariumdieren gaat.
Er werden geen Californische of Turkse rivierkreeften gevangen tijdens het Craywatch-project.

Rapport

Wil je graag meer weten? Momenteel werken wij aan een uitgebreid Craywatch-rapport. Daarin worden onze resultaten nog meer in detail besproken. Zodra het rapport af is, zal je de link kunnen terugvinden op onze website.