FAQ

Een uitheemse soort is een dier, plant of ander organisme dat van nature niet voorkomt in een bepaald ecosysteem en daar vaak door menselijk handelen wordt binnengebracht. Soms kan een uitheemse soort zich vestigen in het nieuwe leefgebied en zich vervolgens snel verspreiden, onder andere door een gebrek aan natuurlijke vijanden. Wanneer hij hierdoor de inheemse biodiversiteit verstoort en een ecologisch, economisch of gezondheidsrisico vormt, krijgt hij het label ‘invasief’.

Als je je aanmeldt, krijg je al het nodige materiaal toegestuurd. Je hebt wel een gsm of fototoestel nodig om foto’s te kunnen trekken van de rivierkreeften. Dingen die ook handig zijn om te gebruiken zijn laarzen, regenkledij en een schrijfplank (ook als je niet over deze dingen beschikt kan je nog steeds meedoen).

Nee, dat is niet nodig. Als vrijwilliger kan je zonder visvergunning de toegestuurde vallen plaatsen op de afgesproken locatie(s) en data binnen het kader van Craywatch.

Ja, voor het plaatsen van vallen en andere vangtuigen in openbare wateren is een vergunning noodzakelijk. Binnen het kader van Craywatch val je onder een algemene vergunning voor het plaatsen van de toegestuurde vallen voor wetenschappelijk onderzoek. Dit geldt enkel voor de toegestuurde vallen en op de afgesproken locatie(s) en data.

Dat is goed nieuws! Vermoedelijk betekent dit dat er geen rivierkreeften aanwezig zijn op die locatie. Geef deze ‘nulwaarneming’ zeker door, want de afwezigheid van kreeften is voor ons even belangrijk als een waarneming van een rivierkreeft! Op de pagina rapporteer waarnemingen wordt uitgelegd hoe je een nulwaarneming invoert.

Rivierkreeften leven in het water en wroeten in de bodem. Hierdoor worden zij gemakkelijk blootgesteld aan zware metalen en andere verontreinigingen. Zeker in vervuilde wateren stapelen deze giftige stoffen zich in hoge concentraties op in de weefsels van de dieren. Het vangen en eten van uitheemse rivierkreeften uit Vlaamse wateren is omwille van de mogelijke gezondheidsrisico’s bijgevolg af te raden.

Nee, dat mag niet. Rivierkreeften gevangen tijdens Craywatch moeten terug uitgezet worden op de locatie waar ze werden gevangen. Het is niet toegelaten, en zelfs wettelijk verboden, om gevangen rivierkreeften mee naar huis te nemen. Ze zouden namelijk kunnen ontsnappen en elders een nieuwe populatie kunnen stichten. Daarnaast zou zo ook de kreeftenpest, een schimmelziekte die dodelijk is voor inheemse rivierkreeften en waar uitheemse rivierkreeften potentiële drager van zijn, zich verder kunnen verspreiden.

Ja, dat is mogelijk. Je kan, wanneer je je aanmeldt bij Craywatch via het Google formulier, een locatie voorstellen. Wij zullen dan kijken of je suggestie voldoet aan enkele criteria, waaronder de diepte en oppervlakte van het water, en deze na goedkeuring toevoegen aan de lijst van locaties. Het is wel belangrijk om dit steeds in samenspraak te doen en de vallen dus niet op willekeurige locaties uit te zetten. Zo kunnen jouw (nul)waarnemingen zeker meetellen in dit onderzoek. Bij vragen kan je altijd contact opnemen met craywatch@inbo.be.

Rivierkreeften die samen in een val zitten kunnen elkaar soms verwonden. Ook kan het gebeuren dat een rivierkreeft een poot loslaat bij het hanteren. Dit is een natuurlijk ontsnappingsmechanisme en doet het dier normaal geen pijn. De afgeworpen poot zal gewoon weer teruggroeien en na enkele maanden is het dier terug als voorheen. Laat dit je alvast niet weerhouden om de rivierkreeft te fotograferen en jouw waarneming door te geven.

Rivierkreeften zijn voornamelijk ‘s nachts actief en verbergen zich overdag in holen of tussen dichte vegetatie. Hierdoor zijn ze meestal moeilijk waar te nemen en worden ze pas gespot wanneer ze al in grote aantallen aanwezig zijn. Het is de bedoeling om bij het project Craywatch ook kleine of recent ontstane populaties te detecteren. Hiervoor is het gebruik van beaasde vallen die ‘s nachts blijven staan de meest geschikte methode.

Dat is erg jammer, maar niets aan te doen. Probeer steeds de vallen zo onopvallend mogelijk te plaatsen om het risico op diefstal en vandalisme te beperken. Mocht er toch een val verdwijnen of stukgaan, noteer dit dan of meldt het aan het Craywatch-team zodat wij dit kunnen registreren. Het aantal vallen per locatie is namelijk een belangrijk gegeven voor onze analyses achteraf.

Indien je meerdere locaties hebt gekozen, dan kan je het onderzoek op twee manieren uitvoeren. Ofwel richt je je op één locatie per 5 dagen en rond je je werk af voordat je aan de volgende plek begint. Ofwel plaats en controleer je de vallen op twee of meer locaties binnen dezelfde periode van 5 dagen. In het eerste geval kan je mits goedkeuring je set materiaal hergebruiken. Let wel op, dit mag enkel als de locaties in dezelfde regio liggen om verdere verspreiding van de kreeftenpest te voorkomen. Wil je het op de tweede manier doen, laat dit dan op voorhand weten zodat we extra pakketten met materiaal kunnen opsturen.